AREA’nın Türkiye’de Siyasi Durum Araştırması’nda halka gündeme ilişkin sorular yöneltildi. “Bugün seçim olsa hangi partiye oy verirdiniz” sorusuna CHP diyenler yüzde 32,1 ile çoğunluğu alırken ilk kez AK Parti yüzde 30’un altına düşerek yüzde 29 oranına geriledi. Aynı raporda halkın yüzde 53,3 ile erken genel seçim istediği görüldü.
AREA Araştırma tarafından 4-7 Temmuz 2024 tarihleri arasında 18 yaş ve üzeri 2 bin 56 kişiyle Türkiye Siyasi Durum Araştırması yapıldı. Halka “Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz” sorusu yöneltildi. Elde edilen veriler siyasi partilerin 14 Mayıs genel seçimlerinde kazandıkları oy oranlarıyla karşılaştırıldı.
Buna göre geçerli oylar üzerinden ilk sırayı yüzde 32,1 ile CHP aldı. Genel seçimde yüzde 25,4 oy oranıyla ikinci sırada yer alan CHP’nin yükselişi dikkat çekti. AK Parti’nin ise ilk kez yüzde 30’un altına düştüğü görüldü. Ankete katılanların yüzde 29’u AK Parti cevabını verdi. AK Parti, geçtiğimiz seçimde yüzde 35,6 oy oranına sahipti. MHP ise genel seçimlere göre oy oranını 0,3 yükselterek 10,4’lük oy oranına erişti. Seçimlere kıyasla oy oranını yükselten bir diğer parti ise DEM Parti oldu. Seçime Yeşil Sol Parti adıyla giren DEM Parti, yüzde 8,8 oy almıştı. Ankette ise partinin 9,6’lara ulaştığı görüdü. İYİ Parti’nin oy oranı ise 3,6 puan düşerek 6,1 oldu. Zafer Partisi’nin de oy oranının iki katından fazlasını kazanarak 5’e yükseldiği görüldü. Yeniden Refah Partisi’nin (YRP) ise oy oranı 4,3’e çıkarak 1,5 puan yükseldi.
Ankette “Sizce erken genel seçim olmalı mıdır?” sorusuna yüzde 53,3 evet cevabını verdi. Çoğunluğun erken seçim istediği ankette hayır cevabını verenlerin oranı da yüzde 41,2 oldu. Yüzde 5,5 ise fikir belirtmedi.
Türkiye’de yönetim sisteminin 2017 referandumuyla gelen Cumhurbaşkanlığı sistemiyle devam etmesi gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 35,4 olurken; çoğunluk yüzde 54,5 ile parlamenter sisteme dönüş istedi. Fikir belirtmeyenlerin oranı ise yüzde 10,1 olarak görüldü.
Yöneltilen bir diğer soru ise “Yapılacak ilk cumhurbaşkanlığı seçiminde muhalefetin adayı kim olmalıdır?” oldu. Açık uçlu formatında sorulan soruya yüzde 25,3’le Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş birinci oldu. Yavaş’ı ise yüzde 19,6 ile İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu takip etti. İmamoğlu’ndan sonra yüzde 7,8’le üçüncü sırada CHP lideri Özgür Özel yer aldı. YRP Genel Başkanı Fatih Erbakan’ın ise yüzde 2,1 oranla dördüncü olması dikkat çekti.
Tasarruf tedbirleriyle sık sık tartışılan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in uyguladığı politikaların ülkeyi düze çıkarabileceğini belirtenlerin oranı yüzde 26,2 oldu. Ülkeyi düze çıkaramayacağını belirtenlerin oranı ise olumlu oy verenleri açık arayla geçerek 61,1 oldu. Fikir belirtmeyenlerin oranı yüzde 12,7 oldu.
Suriyeli sığınmacı sorununun çözümü için hükümetin Suriye’deki rejimin başkanı Beşşar Esad ile görüşmesi gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 85,4 oldu. Görüşmemesi gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 8,5 iken yüzde 6,1 fikir belirtmedi.
Oy kullanan yurttaşlara ayrıca siyasetçilere yönelik genel kanaatleri de soruldu. Verilere göre hakkında en fazla olumlu düşünülen siyasetçi ABB Başkanı Mansur Yavaş oldu. Yavaş’a olumlu oy verenler yüzde 56, 6 olurken yüzde 32,6 olumsuz yönde oy kullandı. Yavaş’ın ardından listede yüzde 48,4 ile İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu yer aldı. İmamoğlu hakkında olumsuz düşünenlerin oranı ise yüzde 41,5 olarak görüldü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise yüzde 42,9 olumlu oy alarak CHP lideri Özel’in gerisinde yer aldı. Sonuçlara göre halkımız Özel’e karşı daha “olumlu”. Ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında olumsuz düşünen yurttaşların sayısı olumlu düşünenleri geçerek yüzde 48 oldu. Ankete göre en olumsuz düşünülen siyasetçi ise Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu. Davutoğlu, yüzde 77,7 olumsuz oy alarak listenin sonunda yer aldı.
Halka, CHP lideri Özel ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmesiyle siyasette normalleşme/yumuşama dönemine girilmesine ilişkin sorular da yöneltildi. Bu süreci olumlu karşılayan yurttaşlar yüzde 54 ile çoğunluğu aldı. Olumsuz karşılayanların oranı yüzde 35,6 olurken yüzde 10,4 görüş belirtmedi. Ayrıca CHP’nin AK Parti’yle görüşmeye devam etmesi gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 59,2; AK Parti’yle görüşmemesi gerektiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 27,7 oldu.
