Bakanlığın açıklamasına göre yeni yönetmelikle yenilenmiş ürünlerin belirlenen standartlara uygun olarak yaygınlaşması hedefleniyor, yenileme yetkisi suistimallerine karşı koruyucu tedbirler getiriliyor ve kullanılmış ürünlerin kayıt altına alınmasına yönelik adımlar atılıyor.
Ticaret Bakanlığı, hem yenilenmiş ürün sektörünün büyümesi hem de tüketicilerin daha etkin korunması amacıyla gerekli yasal düzenlemeleri hayata geçirdi.
Bakanlık'tan yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
"Bilindiği üzere, ikinci el piyasasında sıklıkla alışverişe konu olan cep telefonu ve tabletlerin belirli standartlar çerçevesinde yenilenerek sertifikalı ve garantili bir şekilde tekrar satışa sunulmasına yönelik uygulama usul ve esaslarını düzenlemek amacıyla Ticaret Bakanlığımızca hazırlanan "Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik" 31221 sayılı ve 22.8.2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yapılan yasal düzenlemeyle, özellikle ikinci el cep telefonu piyasasında kayıt dışılığın ve güvensizliğin ortadan kaldırılması, kullanım ömrü henüz dolmayan teknolojik ürünlerin tekrar ekonomiye kazandırılması, israfın ve çevreye verilen zararların önlenmesi, ithalatın azaltılması ve tüketicilerin bütçelerine daha uygun bedelle, güvenli bir şekilde ikinci el ürün almalarının sağlanması amaçlanmıştır.
2021 yılında yapılan ek düzenlemeler neticesinde, yenilenerek satışa sunulabilecek kullanılmış malların listesi, cep telefonu ve tabletlerin yanı sıra akıllı saatler, bilgisayarlar, oyun konsolları ve modemleri de ihtiva edecek şekilde genişletilmiştir.
Gelişen piyasa şartları, teknolojik gelişmeler, artan çevre hassasiyeti, yenilenmiş ürün sektörünün büyüme potansiyeli ve vatandaşların yenilenmiş ürün tecrübelerinden elde edilen geri dönüşler bu alan birtakım güncellemeler yapılması gerekliliğini doğurmuştur.
Bu çerçevede, Ticaret Bakanlığımızca 21.08.2024 tarihli ve 32639 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile;
Yenilenmiş ürünlerin belirlenen standartlara uygun olarak yaygınlaşması hedeflenmektedir.
Yapılan yeni düzenleme ile yenileme merkezlerine şubelerinin yanı sıra yenileme yetkisi verecekleri ticari işletmeler aracılığıyla da yenileme yapma imkanı tanınmakta, böylece yenileme hizmeti sunacak TSE hizmet yeterlilik belgesi sahibi hizmet noktası ağının genişletilmesi amaçlanmaktadır.
Yenileme yetkisi suistimallerine karşı koruyucu tedbirler getirilmektedir.
Söz konusu yeni düzenleme uyarınca yenileme yetkisi verilen ticari işletmenin bu yetkiyi başka işletmelere devretmesi kesin olarak yasaklanarak, yenileme hizmetinin yalnızca yetkin işletmelerce sunulması sağlanmaktadır.
Hukuki aykırılıklar için adil, ölçülü, gerekli ve orantılı yaptırımlar öngörülmektedir.
Daha önceki düzenlemede aykırılık halinde yalnızca yenileme merkezinin yetki belgesinin iptaline yönelik bir yaptırıma yer verilmişken, yeni düzenleme uyarınca belge iptalinin yanı sıra ihlalin niteliğine göre belgenin 6 aya kadar askıya alınması yaptırımı getirilerek, mevcut yaptırımlar ihlale uygun olarak kademeli hale getirilmekte, böylelikle hem sektörün, hem tüketicilerin menfaatine hizmet edecek bir ticari atmosferin oluşmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Kullanılmış ürünlerin kayıt altına alınmasına yönelik öncül adımların atılması amaçlanmaktadır.
Sektöre yönelik bütüncül bir yaklaşım sergilemek adına, elektronik kimlik bilgisi bulunan kullanılmış ürünlerin Bakanlığımız tarafından oluşturulacak bilgi sistemine kaydedilmesi zorunlu hale getirilmektedir. Söz konusu uygulamanın detaylarına ilişkin esaslar ise Ticaret Bakanlığı tarafından ayrıca ilan edilecek, yeni düzenlemede belirtilen üç aylık geçiş süreci sonrasında hayata geçirilecektir.
Sektörün büyümesi teşvik edilirken, tüketicilerin korunması için alınan tedbirlerin etkinliği korunmaktadır.
Yapılan yönetmelik değişikliği uyarınca yenileme yetkisi verilen şubeler ve ticari işletmeler ile yenileme merkezi arasında müteselsil sorumluluk ilişkisi tesis edilerek, tüketicilerin haklarını ararken, muhataplarına ulaşmaları da garanti alına alınmaktadır."
